Czym właściwie są kryptowaluty?
Kryptowaluta w polskim systemie prawnym jest określana jako waluta wirtualna i definiowana w oparciu o przepisy ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (art. 2 ust. 2 pkt 26). Zgodnie z tą definicją, waluta wirtualna to:
- cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest oficjalnym środkiem płatniczym (jak np. złoty, euro czy dolar), pieniądzem elektronicznym, instrumentem finansowym ani czekiem lub wekslem,
- może być wymieniane na inne waluty wirtualne lub tradycyjne środki płatnicze,
- jest akceptowana jako środek wymiany przez osoby fizyczne lub podmioty, mogąca służyć jako sposób płatności,
- może być przechowywana lub transferowana elektronicznie.
Z punktu widzenia prawa polskiego kryptowaluty nie są uznawane za walutę ani pieniądz w tradycyjnym rozumieniu, ale mogą być wykorzystywane jako środek płatniczy lub forma inwestycji. W związku z tym, obrót kryptowalutami podlega opodatkowaniu jako przychód z kapitałów pieniężnych.
- Decentralizacja: Większość kryptowalut nie jest kontrolowana przez żaden rząd, bank centralny ani instytucję finansową. Zamiast tego, działają w sieci peer-to-peer, gdzie wszystkie transakcje są rejestrowane na rozproszonych rejestrach, czyli blockchainie.
- Bezpieczeństwo: Kryptowaluty są zabezpieczone za pomocą kryptografii, co utrudnia ich fałszowanie oraz chroni przed nieuprawnionym dostępem. Każda transakcja jest szyfrowana i zapisywana w publicznym rejestrze (blockchainie), co zwiększa jej przejrzystość i bezpieczeństwo.
- Anonimowość: Choć transakcje kryptowalutowe są publiczne i widoczne na blockchainie, użytkownicy pozostają anonimowi. Zamiast imion, transakcje są przypisane do adresów portfeli, co zapewnia pewien stopień prywatności.
- Globalność: Kryptowaluty można przesyłać do dowolnej osoby na świecie w bardzo krótkim czasie i z niskimi kosztami, bez potrzeby korzystania z banków czy pośredników.
Kryptowaluty opierają się na technologii blockchain, która jest zdecentralizowaną bazą danych przechowującą informacje o transakcjach. Każdy blok w łańcuchu zawiera zapis transakcji i jest powiązany z poprzednim blokiem za pomocą unikalnego, kryptograficznego podpisu (hashu).
Transakcje są potwierdzane przez użytkowników sieci (tzw. górników), którzy wykorzystują swoją moc obliczeniową do weryfikacji transakcji i dodawania ich do blockchaina. W zamian za to mogą otrzymywać nagrody w postaci nowo wygenerowanych jednostek danej kryptowaluty (np. bitcoiny).
- Inwestowanie: Wielu ludzi kupuje kryptowaluty jako formę inwestycji, licząc na wzrost ich wartości.
- Płatności: Coraz więcej firm akceptuje kryptowaluty jako formę płatności za towary i usługi.
- Zdecentralizowane finanse (DeFi): Kryptowaluty są wykorzystywane do udzielania pożyczek, zakładania lokat czy handlu bez potrzeby pośredników, takich jak banki.
- Smart contracts: Inteligentne kontrakty na platformach takich jak Ethereum automatyzują zawieranie umów, bez potrzeby zaufanej strony trzeciej.
Kryptowaluty stanowią nowoczesne, ale i złożone narzędzie finansowe, które oferuje alternatywne podejście do tradycyjnych systemów monetarnych, z własnymi unikalnymi możliwościami i ryzykami.
